Bijzonder secundair habitat van de geelbuikvuurpad op een camping in het departement Corrèze (Limousin).

Tijdens onze herpetologische natuurreis in mei 2007 kwam een van onze gasten, Jil Verdouw, met een wel héél bijzonder verhaal.

Jil vertelde dat hij enkele jaren geleden in het departement Corrèze op een camping stond waar zich een grote populatie geelbuikvuurpadden bevond.
Hij sprak over een gestuwd meertje van ongeveer 1 hectare groot met een strand, alwaar zich volgens hem een populatie bevond van enige honderden geelbuikvuurpadden.
In het water zelf bevonden zich volgens hem enkele duizenden larven.
Voor mij was dit een erg ongeloofwaardig verhaal, zeker gezien zijn beschrijving van het habitat, en ook omdat het bekend was dat de grootste geregistreerde populatie geelbuikvuurpadden -ooit waargenomen- in de Limousin "slechts" 230 dieren zou bevatten.

Twee maanden later sas Jil -ditmaal als campinggast- opnieuw op Tigouleix.
Toevallig in de zelfde periode als Ton en Suzette Stumpel, de beslissing werd snel genomen.
We reisden 130 km. naar het zuidwesten en kwamen in de middag op deze camping aan. We troffen het zwemmeertje nog precies aan zoals Jil het had beschreven -en belangrijker- het was niet te geloven maar Jil had niets teveel gezegd.
Honderden volwassen geelbuikvuurpadden zaten als groene kikkers tussen de biezen aan de ondiepe oever.
Het meer was in het midden ongeveer 3 meter diep, en bij het strandje zagen we in het water tussen de zwemmende kinderen inderdaad duizenden zwartgrijze larven van de geelbuikvuurpad.
Opvallend was dat echte onderwatervegetatie ontbrak, en er geen salamanders en vis in het water aanwezig waren.
Het kleine stuwmeertje zelf werd een de ene kant gevoed door een klein beekje en verderop geblokkerd door een dam.
Langs het insijpelende beekje bevonden zich afdrukken van koeiepoten, en hierin bevonden zich tientallen juveniele dieren.
Niemand van ons kon een goede verklaring geven waarom het juist hier zo goed ging met de geelbuikvuurpad, zeker omdat hij in vergelijkbare habitats in deze streek niet voorkomt.

Ik besloot om dit verder te onderzoeken, mede omdat Ton Stumpel (vermaard herpetoloog) hier enkele slapeloze nachten aan had overgehouden.

Waarom kwam de geelbuikvuurpad hier zo talrijk voor?

Waarom ontbrak de concurentie aan vis, salamanders, kikkers en andere padden?

Waarom is een zo kwetsbare soort als de geelbuikvuurpad, waar we strikte natuurreservaten voor hebben zo algemeen op een camping tussen zwemmende en recreërende campinggasten?

 Het antwoord kwam enkele maanden later toen ik in oktober 2007 met twee Franse biologen het gebied bezocht.
Bij de campng aangekomen, troffen we de eigenaar die meldde dat het meertje inmiddels was leeggelopen.
We vonden een klein dalletje met een opgespoten stuk zand op folie, wat hij met schrikdraad had afgezet tegen de koeien. Door het dalletje (de bodem van het meertje) liep een klein beekje.
De camping-eigenaar vertelde ons dat hij het meertje uitsluitend voor de gasten onder water liet stromen in de maanden juni, juli en augustus.
De verklaring was glashelder.

De geelbuikvuurpad is het enige amfibie dat zich uitsluitend in de zomer voorplant.

De metamorfose treedt snel op, waardoor het merendeel van de juvenielen het water voor eind augustus kan verlaten.

Concurentie van andere soorten ontbreekt.

Er is nauwelijk predatie, omdat het water vrijwel leeg is, net als een tijdelijk karrespoor.

Voldoende voedsel en dynamiek, de koeien begrazen de bodem en laten er wellicht hun uitwerpselen achter.

 Al deze factoren samen maken dit een unieke locatie.
In 2008 zullen hier drie populatietellingen worden gedaan middels merk-terugvangstmethode.(CMR)
Gekozen is voor buikfotografie waardoor elk individu bekend wordt. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de "GMHL" (Groupe Mammalogique et Herpétologique du Limousin).

Hoogstwaarschijnlijk gaat het hier om de grootste populatie geelbuikvuurpadden van de Limousin, en een van de grootste van Frankrijk. Leuk is ook te constateren dat recreatie en natuurbescherming hier dus hand in hand gaan.
Een goedkoop en succesvol advies aan de campingeigenaar: gewoon doorgaan. Resultaten van deze telling zullen eind 2008 op onze website verschijnen.

Met dank aan Jil Verdouw voor het melden van deze "monsterpopulatie".


Zwemmeertje op de camping, 27 Juli 2007 Corrèze (Limousin). (foto, Ton Stumpel)

Zwemmeertje op de camping, 1 oktober 2007 Corrèze (Limousin).


Strandje langs het meer, 27 Juli 2007 Corrèze (Limousin). (foto, Ton Stumpel)

Strandje langs het meert, 1 oktober 2007 Corrèze (Limousin).
Terug naar openingspagina geelbuikvuurpad.